Leestijd: 2-3 minuten
Warehouse automatisering is een begrip dat steeds meer aandacht krijgt doordat er steeds meer schaarste op de logistieke arbeidsmarkt ontstaat. Dat laatste is niet gek als we kijken naar de groeispurt die de sector op dit moment doormaakt. Dit is één van de vele interessante ontwikkelingen die we als Bouwgrondvinden.nl al enige tijd intensief aan het volgen zijn.
Vanuit het ‘bouwgrond perspectief’ vragen we ons dan ook af wat het automatiseren of zelfs robotiseren van warehouses voor invloed heeft op de locaties van toekomstige warehouses. Houdt dat in dat er minder vierkante meter grond nodig is doordat er minder personeel nodig is, en er dus minder parkeerplaatsen voorzien hoeven te worden? Zullen we meer met hoogbouw vormen te maken krijgen waardoor de kavels kleiner dienen te zijn? Of blijft alles qua vorm en omvang redelijk gelijk?
Onlangs publiceerde JLL een marktupdate over onder andere dit onderwerp. Het onderzoek biedt heldere inzichten binnen de ontwikkelingen die deze markt op dit moment doormaakt en wat er in de nabije toekomst wordt verwacht.
ARBEIDSMARKT
Naast en onder andere door de algemene economische groei vindt er een sterke groei plaats in het aantal logistieke goederenstromen (uitgaande en retourstromen). Dagelijks komen er nieuwsberichten voorbij dat er een tekort is aan arbeidskrachten binnen de logistieke sector. Naar schatting zijn er in Europa de afgelopen 3 jaar ca. 300.000 banen gecreëerd binnen deze sector. Daarnaast hebben we te maken met het laagste werkloosheidscijfer sinds 2009. Kijkend naar Nederland zien we het ene (XXL) logistieke centrum na het andere uit de grond opgetrokken worden. De markt is flink in beweging en belooft de komende tijd een verdere groei. Hoe gaat deze sector die ontwikkeling bijbenen?
WAREHOUSE AUTOMATISERING
Ondanks dat het automatiseren van warehouses helemaal geen nieuw fenomeen is (het eerste geautomatiseerde warehouse stamt namelijk uit eind jaren ’60) wordt door het dringende tekort aan arbeidskrachten het belang hiervan steeds meer duidelijk. Uit een eerdere studie van DHL (2016) blijkt dat 80% van de huidige warehouses volledig manueel en zonder enige vorm van automatisering opereert, 15% maakt gebruik van een soort van ‘material handling automation’ en slechts 5% gebruikt geavanceerde systemen inclusief robots.
Als voorbeeld neemt men de automotive industrie; daar wordt al veel langer gebruik gemaakt van automatisering en robotisering terwijl daar sprake is van vele complexere handelingen. In warehouses is sprake van repeterende handelingen dus waarom zien we dit fenomeen nog maar zo weinig terug in de huidige warehouses? De verdere uitrol van automatisering/robotisering binnen opslaglocaties kan niet lang meer op zich laten wachten. Er komen steeds meer voorbeelden bij zoals het E-fulfilment center van Amazon in Hamburg.
ROBOT VS. MENS
Gaat de robot de functie van de mens overnemen binnen de warehouses? Daarover verschillen de meningen. Enerzijds verwacht men dat dat het geval gaat zijn, anderzijds verwacht men dat robots vooral ter ondersteuning van de medewerker zullen worden ingezet. Wij verwachten dat de samenwerking tussen robot en mens een mooie tussenstap zal zijn, maar alle processen op de lange termijn volledig gerobotiseerd kunnen worden. Datzelfde geldt voor het vervoer van de goederen. Momenteel is autonoom rijden in opkomst, maar het zal nog enige tijd duren voordat er geen chauffeur meer aanwezig hoeft te zijn in de cabine. Bij beide ontwikkelingen zal het een kwestie van tijd zijn voordat de techniek geaccepteerd wordt en breed wordt ingezet.
INVLOED OP LOCATIES
De verwachting is dat deze ontwikkelingen weinig invloed zullen hebben op de geografische ligging van logistieke hotspots. De belangrijkste locatiecriteria, namelijk de ligging nabij het afzetgebied en goede infrastructurele voorzieningen, zullen ongewijzigd blijven. Het criterium arbeidsklimaat krijgt door deze ontwikkeling wel een andere waarde en zal steeds minder zwaarwegend worden.
Voor het criterium arbeidsklimaat komt wel een nieuw criterium in de plaats, namelijk de energievoorziening binnen een gebied. Bij volledig geautomatiseerde omgevingen is de beschikbaarheid van energie cruciaal. Zeker als daar in de toekomst elektrisch vervoer aan wordt toegevoegd.
De vorm en omvang van toekomstige warehouses zullen ook gaan veranderen. De footprint van het gebouw zal kleiner worden doordat men de vierkante meters efficiënter kan benutten en daarnaast zal er ook steeds meer in de hoogte worden gewerkt. Door de afname van het aantal medewerkers zal ook het benodigde aantal parkeerplaatsen afnemen. De verwachting is dat de omvang van het kavel met 50% kan afnemen indien er sprake is van een hoge mate van automatisering.