De sector logistiek heeft het spoor herontdekt: de trein is sneller dan het schip, vele malen voordeliger dan het vliegtuig en bovendien ook nog eens milieuvriendelijker. Waar deze gedeeltelijke modal shift vandaan komt? Er spelen verschillende factoren. Allereerst heeft China – met afstand de grootste speler in dit verhaal – de afgelopen jaren enorm geïnvesteerd in de ‘Nieuwe Zijderoute’, waarmee de snelheid, efficiëntie en mogelijkheden om over land goederen van en naar het Verre Oosten te vervoeren enorm zijn toegenomen.
Daarnaast maken hoge brandstofprijzen en filevorming wegvervoer minder populair, waardoor het spoor aan populariteit wint. De opstoppingen in het Suezkanaal geeft sommige vervoerders ook een extra zetje. Verder worden er tegenwoordig veel meer verschillende soorten vrachten per trein vervoerd. Overheden in zowel het westen als het oosten stimuleren de modal shift bovendien met subsidies. Tenslotte zijn deze ontwikkeling door – jawel daar is ‘ie weer – de coronapandemie in de ‘sneltrein’ gestapt. Om te beginnen willen we zeker niet impliceren dat treinvervoer de overhand gaat krijgen. Maar wat betekenen deze ontwikkelingen voor jou, voor de sector en voor de bouwgrondmarkt? Voor sommige bedrijven kan het spoor belangrijke concurrentievoordelen bieden, waarmee bouwgrond nabij belangrijke railterminals de komende jaren waarschijnlijk in waarde stijgt. Een goed moment om deze trend eens onder de loep te nemen én het spoor mee te nemen in jouw overweging voor bedrijfshuisvesting. Get on board while you can
VOORDELEN
De trein biedt een goedkoper alternatief voor transport door de lucht en een sneller alternatief voor transport over zee. Treinvervoer biedt bovendien flexibele mogelijkheden voor zowel Less than Container Load (LCL) als Full Container Load (FCL). De kortere transittijd leidt tot een kortere supply chain en daarmee tot minder voorraad in de keten. Hiermee kan werkkapitaal worden vrijgemaakt en kunnen rentekosten worden verlaagd. Als we deze voordelen combineren betekent dit dat jij met de trein als eerste keuze sneller kunt anticiperen op fluctuerende vraag vanuit de markt. Tenslotte is treintransport ook nog eens aanzienlijk milieuvriendelijker dan vlieg- of wegtransport.
NIEUWE ZIJDEROUTE
Uiteraard is het vervoer van en naar het Europese achterland en Rusland niet verwaarloosbaar, maar zoals benoemd heeft het treintransport de populariteit grotendeels te danken aan China: sinds de aankondiging in 2013 heeft het land miljarden geïnvesteerd in verschillende routes over land en zee die samen de Nieuwe Zijderoute vormen. De naam Nieuwe Zijderoute is afgeleid van de historische Zijderoute; een netwerk van karavaanroutes dat vanaf de oudheid tot in de late middeleeuwen in gebruik was. De ontwikkeling van deze route is onderdeel van de mondiale logistieke strategie van China, ook bekend als ‘One Belt, One Road’. China tracht hiermee de positie als hegemonie te versterken, geopolitieke verschuivingen te bewerkstelligen en daarmee de invloedssfeer uit te breiden. En daar slaagt het land goed in. Coronapandemie
Dat het treintransport juist tijdens een crisis is gegroeid is opmerkelijk, maar wél heel goed te verklaren. In het begin van 2020 heeft China de grenzen meteen dichtgegooid. Er waren amper nog passagiersvluchten, waardoor er ook veel minder cargo mee kon. Daarnaast werd de scheepvaart ernstig verstoord. Er ontstonden direct enorme bevoorradingsproblemen, maar de treinverbinding bood uitkomst. Volgens experts is dit effect here to stay, de vele voordelen – met name de snelheid – hebben transporteurs overtuigd. Bedrijven als Dell, Lenovo, DHL, Kuehne + Nagel en DB Schenker zijn overstag.
DE REIS
De reis van China naar Europa duurt gemiddeld zo’n twee weken en passeert Kazachstan, Rusland, Wit-Rusland, Polen en Duitsland. Door meerdere wisselingen van smal naar breed spoor is er op verschillende plekken oponthoud. Desalniettemin is de reis drie keer korter dan per vrachtschip.
VRACHT
Was transport per goederentrein tot nu toe weggelegd voor goederen uit het hogere segment – zoals bijvoorbeeld Landrovers en Bentleys, elektronica, high-end wijnen en bieren, maar ook melkpoeder – weet men het spoor tegenwoordig ook met goedkopere vracht te vinden. Zomermode die door de pandemie vertraagd geleverd werd, mondkapjes die plotsklaps naar Europa moesten komen, onderdelen die snel op de plaats van bestemmingen moeten arriveren om downtime te minimaliseren: het vervoer over het spoor wordt volwassen. Wel is het zo dat de verhouding (nog) niet in balans is: pakweg veertig procent van de containers afkomstig uit het oosten keert leeg terug. Nederlandse landbouwproducten mogen bijvoorbeeld niet over Russisch grondgebied vervoerd worden en zo zijn er meer plekken waar opstoppingen ontstaan.
DE ROL VAN NEDERLAND
Met de haven van Rotterdam is Nederland een lucratieve stop langs deze Nieuwe Zijderoute: samen met Antwerpen vormt het gebied de toegangspoort tot het Europese continent. In 2016 kocht de Chinese scheepsgigant COSCO maar liefst 35 procent van de Rotterdamse Euromax Terminal op, waarmee het bedrijf de regio aanmerkt als cruciaal voor de verdere uitbouw van de route. Behalve de strategische ligging is China geïnteresseerd in de hoogontwikkelde industrie en het economische aantrekkelijke klimaat. In datzelfde jaar is de eerste directe spoorverbinding tussen Tilburg en China tot stand gekomen, welke later is doorgetrokken tot Rotterdam. De Chengdu – Tilburg – Rotterdam Express is opgezet door GVT Intermodal. En de ontwikkelingen gaan razendsnel. Nieuwe verbindingen en railterminals schieten als paddenstoelen uit de grond en het proces verloopt steeds soepeler. Zo krijgt Coevorden bijvoorbeeld ook een rechtstreekse spoorverbinding, de nieuwe vrachtlijn van Graaco gaat C2C heten (Coevorden to China). Ook kwam er recentelijk een railverbinding tussen Venlo en Chongqing tot stand dankzij New Silkway Logistics. Buiten de zeehavens kent Nederland een aantal trimodale terminals (in ontwikkeling); in bijvoorbeeld Venlo, Veendam, Tilburg, Oss, Venlo, Deventer, Waalwijk en Bleiswijk. In het onderstaande kaartje zijn alle (gecombineerde) rail en barge terminals gemarkeerd.
GROEI CONTAINEROVERSLAG
Volgens een prognose van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid neemt de containeroverslag van en naar het spoor in Nederland vanaf 2014 tot 2030 toe met 59 procent bij een lage en met 81 procent bij een hoge economische groei. Voor 2040 bedraagt de groei naar schatting respectievelijk 93 en 133 procent. De containeroverslag op en van het spoor groeit naar verwachting sneller dan die op en van de binnenvaart. Al moet je hierbij wel in acht nemen dat containeroverslag op en van de binnenvaart bijna vier keer zo groot is als die op en van het spoor.
CONCLUSIE
Het spoor biedt ondernemers in en rondom de logistieke sector mooie kansen en is absoluut de overweging waard. Met de komst van nieuwe verbindingen en railterminals worden de kaarten opnieuw geschud – gedeeltelijk dan. Met de locatie-inventarisatieservice van Bouwgrondvinden.nl word jij geholpen bij het vinden van het ideale bouwkavel. Neem voor meer informatie contact op met Mark de Graaf – 06-163 794 78 of mark@bouwgrondvinden.nl